Zarówno język hiszpański, jak i portugalski zaliczają się do grupy języków romańskich. Czy wspólne pochodzenie sprawiło, że języki te są do siebie podobne? Czy mają jakieś wspólne cechy? A może różni je tak wiele, że nie można mówić o żadnych podobieństwach?
Podobieństwa hiszpańskiego do portugalskiego wyjaśniają nauczyciele prowadzący nasze kursy hiszpańskiego w Krakowie.
Tym, którzy uczyli się już jednego z wymienionych języków, łatwiej jest opanować ten drugi. Nie oznacza to jednak, że proces nauki jest istotnie uproszczony. Niektóre zasady gramatyczne są do siebie zbliżone, co pozwala je opanować o wiele szybciej. Nie jest to jednak równoznaczne z tym, że nie trzeba się ich uczyć wcale.
Hiszpański i portugalski ‒ kilka słów o genezie obu języków
Język hiszpański i portugalski wywodzą się z łaciny, która została sprowadzona na Półwysep Iberyjski przez Rzymian około III wieku przed naszą erą. Mieszkańcy tamtejszych regionów używali łaciny przez około 600 lat, jednak nie była to klasyczna, książkowa łacina, lecz stale ewoluujący język, poddający się wpływom mów rodzimych społeczności. Była to łacina nazywana łaciną ludową. Gdy doszło do upadku Cesarstwa Rzymskiego, Półwysep Iberyjski stał się celem ataków najazdów ze strony germanów, a kilka wieków później również arabskojęzycznych Maurów, co miało oczywiście wpływ na kształtowanie się miejscowej mowy.
Z czasem na północnych terenach Półwyspu powstało królestwo Asturii, które rozpadło się na Hrabstwo Portugalii i Królestwo Leonu. Oba państwa stopniowo poszerzały swoje tereny, a stosowany przez ich mieszkańców język wypierał lokalne gwary – w ten sposób wraz z powstawaniem autonomicznych państw dochodziło do powstawania hiszpańskiego i portugalskiego. Z upływem lat i przemian kulturowych państw język ulegał kolejnym zmianom. Duże znaczenie miała działalność kolonizatorska obu krajów. Obecnie istnieje wiele różnic pomiędzy hiszpańskim używanym w Meksyku a w Hiszpanii, a także pomiędzy portugalskim z Brazylii i z Portugalii.
Mimo wspólnego pochodzenia nauka języka portugalskiego i hiszpańskiego istotnie się różni – w takim samym stopniu, jak różnią się od siebie obydwa języki. Trudno jednak mówić o tym, które cechy danego języka ułatwiają jego naukę. Dużo w tym względzie zależy od indywidualnych preferencji osoby, która się ich uczy.
Różnica między hiszpańskim a portugalskim
Chociaż portugalski i hiszpański to dwa różne języki, to nie można oprzeć się wrażeniu, że zachodzą między nimi duże podobieństwa. Widać je zwłaszcza na poziomie słownictwa, które pod względem zapisu jest odmienne tylko w nieznacznym stopniu. Niekiedy jedyną różnicą jest inna kolejność dwóch następujących po sobie liter (hiszp. preguntar i portugalskie perguntar), innym razem chodzi o jedną lub dwie dodatkowe litery. Osoby władające zarówno portugalskim, jak i hiszpańskim, powinny zwracać uwagę na tzw. „fałszywych przyjaciół” występujących pomiędzy tymi dwoma językami. Przykładowo, podczas gdy w języku hiszpańskim słowo rato oznacza chwilę, moment, to dla Portugalczyka jest to określenie używane do nazywania popularnego gryzonia. Uważać należy także na różnice pomiędzy hiszpańskim borracha, które oznacza pijana, oraz portugalskim słowem borracha, czyli zwykłą gumkę do mazania. Niektóre słowa, w tym zaskakująco wiele określeń używanych na co dzień, są zupełnie inne w obu językach. I tak na przykład sklep to po hiszpańsku tienda, a po portugalsku już loja. Odmiennie nazywają się również dni tygodnia – w hiszpańskim ich nazwy zostały zaczerpnięte z łaciny, gdzie każdy dzień tygodnia był poświęcony nazwie gwiazdy lub planety. Z kolei w języku portugalskim poniedziałek jest nazywany „drugim dniem” (segunda-feira), wtorek – „trzecim dniem” (terça-feira) i tak dalej, aż do piątku.
Hiszpański i portugalski — podobieństwa na poziomie gramatycznym
Oba języki są do siebie podobne pod względem stosowania dużej liczby czasów, a także codziennego wykorzystywania trybu łączącego. Należy jednak pamiętać o tym, że w języku hiszpańskim subjuntivo w czasie przyszłym jest używane już tylko w tekstach literackich. Tymczasem w języku portugalskim ten tryb jest nadal stosowany na co dzień. W języku portugalskim jest jednak kilka tworów gramatycznych, których nie ma w języku hiszpańskim. Należy do nich na przykład Infinitvo Pessoal, czyli bezokolicznik osobowy, a także częste używanie trybu łączącego w przyszłości, co w języku hiszpańskim jest spotykane jedynie w tekstach literackich i prawniczych. W portugalskim rodzajniki częściej wchodzą również w relację z przyimkami, tworząc tym samym przyimki łączone. Warto również dodać, że w języku portugalskim używanym w Europie zaimki zastępujące dopełnienie bliższe często znajdują się za orzeczeniem w zdaniu.
Gdzie widać największe różnice?
Najwięcej odmienności pomiędzy hiszpańskim a portugalskim jest widocznych na poziomie wymowy. W języku Cervantesa występuje jedynie 5 samogłosek, podczas gdy portugalski korzysta z bogatego arsenału samogłosek ustnych, nosowych, a także dyftongów i tryftongów. Ponadto w języku portugalskim występuje nieobecny w hiszpańskim dźwięk, zbliżony do polskiego /sz/. Tutaj warto przypomnieć, że mianem dyftongu określa się pojedynczą samogłoskę, której zmienny przebieg artykulacji sprawia, że tak naprawdę słyszymy dwa dźwięki. Ta sama zasada dotyczy tryftongów, jednak w tym przypadku ludzkie ucho słyszy aż trzy dźwięki.
Hiszpański czy portugalski – który łatwiejszy?
Ci, którzy próbowali uczyć się każdego z języków, bardzo często podkreślają, że hiszpański jest językiem dużo prostszym. Chodzi przede wszystkim o wymowę, która jest niezwykle melodyjna. Do tego dochodzą łatwiejsze do zapamiętania słowa. W portugalskim często pojawia się wyraźnie francuski akcent, który wielu uczącym się sprawia ogromną trudność. Wystarczy jednak odrobina cierpliwości i treningu, aby z wymową portugalskich słów również nie mieć trudności. Znając również już jakikolwiek język romański, możliwe że nauka portugalskiego przyjdzie nam z większą łatwością.
Hiszpański i portugalski — czy można zatem uczyć się obu języków jednocześnie?
Poleca się rozpocząć przygodę z hiszpańskim i portugalskim w tym samym czasie, jako że dzięki podobieństwom występującym między tymi dwoma językami możemy znacząco przyspieszyć ich naukę. Warto jednak już wcześniej mieć opanowany jeden z nich, aby uniknąć mieszania słówek.
Gdzie zacząć uczyć się hiszpańskiego? Kursy hiszpańskiego w Krakowie
Polecamy kursy języka hiszpańskiego organizowane w szkole językowej K&K School of English w Krakowie. Są one prowadzone przez ekspertów i lektorów z wieloletnim doświadczeniem. Każdy kursant jest traktowany w sposób indywidualny. Zapewniamy przeprowadzenie testu poziomującego, który wskaże zakres znajomości języka, a tym samym umożliwi zapisanie ucznia do odpowiedniej grupy. Z nami przyswojenie hiszpańskiego będzie czystą przyjemnością!