Lewostronny ruch to jedna z wielu rzeczy, jakie wprawiają nas w zdziwienie po przyjeździe do Anglii. Taki sposób poruszania się po drodze jest jednak stosowany również w wielu innych krajach. Poruszanie się lewą stroną ulicy obowiązuje w dawnych koloniach brytyjskich (poza Gibraltarem), a także w Japonii, Tajlandii, Indonezji czy na Dominikanie. Przed wyjazdem na wakacje warto więc sprawdzić, po której stronie należy się poruszać w danym państwie.
Przyczyny historyczne
Przez wiele wieków to właśnie poruszanie się po lewej stronie drogi było uznawane za standard. Wytłumaczeniem był fakt, że większość ludzi jest praworęczna, a tym samym łatwiej można było się obronić przed niespodziewanym atakiem kogoś, kto zbliżał się z naprzeciwka. Podobnie podchodzili do tej kwestii Japończycy, którzy uznali lewostronny ruch za bardziej sprzyjający sprawnemu posługiwaniu się mieczem. W Europie poruszanie się po lewej stronie zostało zaaprobowane przez Kościół w edykcie wydanym przez Bonifacego VIII. Było to prawdopodobnie pierwsze pismo, którego celem miało być uporządkowanie ruchu ulicznego. Lewostronny ruch został wprowadzony na pewien czas również i do naszego kraju.
Wielka Brytania – pierwsze ustawy dotyczące ruchu na drodze
Zasady ruchu lewostronnego na ulicy zostały przyjęte w Wielkiej Brytanii na mocy ustawy Highway Act z 1773 roku. Dotyczyło to oczywiście powozów konnych. Poruszanie się po lewej stronie było wygodniejsze dla woźnicy, który w ten sposób mógł lepiej kontrolować sytuację na drodze. W 1835 roku, wraz z pojawieniem się pojazdów parowych, wprowadzono nowe przepisy, w których zdefiniowano pojęcia takie jak chodnik, droga czy most. Kilkadziesiąt lat później pojawiły się z kolei regulacje dotyczące limitów prędkości, co pozwoliło zwiększyć bezpieczeństwo przechodniów. Co ciekawe, dopiero w 1903 roku doszło do wprowadzenia praw, które wymagały od kierowców rejestrowania ich pojazdów, a także posiadania prawa jazdy. Do jego otrzymania nie trzeba było zdawać testów, wystarczyło uiścić opłatę w wysokości pięciu szylingów. W późniejszych latach ustawa była wielokrotnie zmieniana.
Jak Anglia nie chciała u siebie zmian
Uważa się, że to Francuzi jako pierwsi zaczęli poruszać się po prawej, a nie po lewej stronie drogi. Mógł być to przejaw buntu wobec władzy papieskiej (edykt Bonifacego obowiązywał przez kilka wieków) albo jedno z postanowień Napoleona Bonaparte. Podobno w ten sposób mylił wojska przeciwnika, a poza tym sam był leworęczny. Kolejna teoria głosi, że ruch prawostronny został spopularyzowany przez francuską arystokrację, która, naśladując zachowanie osób przynależących do klas niższych, chciała poruszać się po ulicach w sposób niezauważony. Ruch prawostronny był popularyzowany również we francuskich koloniach, a przyjmowanie nowej reguły poruszania się po drodze w koloniach brytyjskich było oznaką chęci wyzwolenia się spod panowania Korony.
Wpływy Stanów Zjednoczonych
Co ma jednak wspólnego ruch uliczny we Francji z Anglią? Napoleon nigdy nie podbił Wysp Brytyjskich, dlatego nie mógł wprowadzić tam swoich postanowień. Po drugie zaś – i tutaj trzeba włączyć jeszcze inny kraj – pod koniec XVIII wieku w Stanach Zjednoczonych doszło do powstania nowego typu powozu znanego jako Conestoga. Nie było w nim miejsca dla woźnicy, który, kierując końmi, musiał jechać po lewej stronie pojazdu – tak jak dzisiejsi kierowcy w krajach z ruchem prawostronnym. Powóz zyskał ogromną popularność w Europie, szczególnie zaś we Francji. Anglicy nieufnie podeszli do tego wynalazku, tak popularnego w kraju wroga, i nie dali się przekonać do stosowania Conestogi.
Późniejsze angielskie akty prawne uznały ruch lewostronny za oficjalny, a pojawienie się automobili jeszcze bardziej umocniło Anglików w przekonaniu, że to oni mają rację. Obecnie ruch lewostronny nadal obowiązuje w ponad sześćdziesięciu krajach w niemal każdej części świata, w tym w Europie, Afryce, Azji, Oceanii oraz Ameryce Południowej. Przykładami z europejskiego podwórka są między innymi Cypr, Malta, Irlandia oraz oczywiście Anglia.
Lewo- czy prawostronny ruch – który jest lepszy?
Chociaż oczywiście osobom pochodzącym z krajów, gdzie obowiązuje ruch prawostronny, prawa strona jazdy wydaje się jedyną słuszną, to tak naprawdę ruch lewostronny jest uznawany za nieco lepszy wybór. Poruszanie się po lewej stronie jest bezpieczniejsze, jako że zapewnia lepszą widoczność pojazdów jadących z naprzeciwka. W razie pojawienia się niebezpieczeństwa na drodze wiele osób odruchowo skręca w lewo. Na drogach z ruchem prawostronnym może to doprowadzić do zderzenia się z pojazdem poruszającym się na przeciwległym pasie ruchu. W kraju, gdzie obowiązuje ruch lewostronny, taka sytuacja w wielu przypadkach doprowadziłaby jedynie do opuszczenia jezdni. Ruch lewostronny jest również uznawany za lepszy, jako że zasada prawej ręki ma wówczas zastosowanie w każdej sytuacji, a nie tylko na nieoznaczonym skrzyżowaniu.
Więcej ciekawostek o krajach anglosaskich dowiesz się podczas zajęć prowadzonych w szkole językowej K&K School of English, ponieważ nauka języka obcego to także poznawanie kultury i historii różnych państw korzystających właśnie z danego języka.